مبارزه با کرم خراط (پروانه فری)

مشخصات ظاهری: این آفت در مناطق مختلف ایران پراکنده شده است و دارای میزبان‌های مختلفی از جمله سیب و گردو است.

اما به دلیل پلی‌فاژ بودن آن روی گلابی، به، آلو، زیتون، انار، انگور و مرکبات و همچنین روی درختان غیرمثمر نظیر بوته رز، نارون، افرا، بلوط و بید هم دیده شده است.

حمله این آفت به درختان باعث ضعف درخت و همچنین استقرار آفات دیگر نظیر پروانه زنبور مانند و پوستخوارهایی مثل اسکولیت‌ها می‌شود.

 حشره کامل پروانه‌ای است با بال‌های سفیدرنگ که روی این بال‌ها خال‌های مشکی متعددی دیده می‌شود.

تعداد این خال‌ها در بال جلو بیشتر و پر رنگ‌تراز بال عقب است.

شکم تیره‌رنگ و در ماده‌ها تخم‌ریز مشخصی قابل مشاهده است.

شاخک‌ها در نرها در نیمه اول پروش و در نیمه دوم نخی شکل است.

شاخک در ماده‌ها سراسر نخی است.

لارو این حشره به رنگ زرد روشن و روی بدن آنها پوشیده از نقطه‌های سیاه رنگ متعدد است.

سر و پشت سینه و همچنین صفحه مخرجی سیاه‌رنگ است.

در این مقاله  از سایت دکتر اکسیژن بهترین مرکز خرید خاک گیاه قصد داریم شما را با نحوه ی مبارزه با کرم خراط آشنا کنیم.

زیست‌شناسی

این حشره در مناطق معتدل یک الی دو نسل در سال دارد. خروج حشرات کامل از اواسط اردیبهشت ماه شروع و تا اوایل و بعضاً اواخر شهریور ماه ادامه دارد.

حشره ماده تخم‌های خود را در شکاف‌های روی تنه، سوراخ‌های روی تنه و دیگر سطوح ناصاف تنه می‌گذارد.

با خرید کود و سم اورجینال از فروشگاههای دکتر اکسیژن به رشد و تازگی گیاهان خود کمک کنید.

حشره ماده می‌تواند بین 444 تا 844 تخم بصورت خوشه‌ای در شکاف موجود در تنه و شاخه‌ها بگذارد.

این تخم‌ها پس از7الی 23 روز به لارو تبدیل می‌شوند.

در فروشگاه دکتر گیاه، بهترین قارچکشها و کودها را برای درمان بیماریهای گیاهان خود خریداری کنید."

دوره رشد جنینی 12 تا 19 روز است.

لاروها پس از خروج از تخم از مکان‌های مختلف به داخل بافت‌هایمیزبان نفوذ می‌کنند.

محل‌های نفوذ از محل اتصال دمبرگ‌ها، شاخه‌های نازک به قطر 2 الی 4 میلی‌متر، رگبرگ‌های اصلی، دمبرگ و محل اتصال جوانه به شاخه می‌باشد.

مدت زمان نفوذ لارو تا دیده شدن اولین سوراخ در تنه درخت 40 روز است.

لاروها در نقاط مختلف شاخه‌ها و تنه جابجا شده و تغذیه می‌کنند.

 

لارو کرم خراط

لارو کرم خراط در مراحل پایانی روی شاخه‌ها و تنه اصلی به وضوح قابل مشاهده است.

از سوراخ‌های ایجاد شده خاک اره و شیره گیاهی خارج می‌شود که نشانگر فعالیت لارو این آفت است

در درختان میوه دانه‌دار علائم خسارت لاروهای سنین بالا روی تنه و شاخه‌های اصلی به صورت فضولات درشت خشک و مرطوب دیده می‌شود.

زمستانگذرانی به صورت لاروهای سنین مختلف در دالان‌های لاروی در داخل چوب تنه‌ و شاخه‌ها است.

دو گروه از لاروها را در داخل دالان‌ها می‌توان دید، لاروهایی که اولین زمستان و لاروهایی که دومین زمستان را سپری می‌کنند.

مدت شفیرگی در زمان‌های مختلف متفاوت بوده و از 17 تا 40 روز تغییر می‌کند.

هر چه ارتفاع بالاتر باشد مدت شفیرگی بیشتر است.

 

ظهور حشرات کامل تدریجی است و از اوایل خرداد تا اواسط شهریور ماه ادامه دارد.

حشرات ماده معمولا دارای شکم بزرگ و سنگینی هستند و اغلب قادر به پرواز نیستند.

به همین جهت به سادگی به وسیله پرندگان شکار می شوند و اغلب شبها و بیشتر در اواخر اردیبهشت و اوایل خرداد در اطراف منابع روشنایی جمع می شوند. 

سرشاخه هایی که مورد حمله اولیه لاروها قرار می گیرند اغلب خشک می شوند و برگهای خشکیده روی آنها تا زمستان باقی می مانند.

لاروها به تدریج که رشد می کنند محل خود را عوض کرده متوجه قسمتهای کلفت‌تر و چوبی تنه می‌شوند و بدین ترتیب حتی تنه های به قطر 24 تا 14 سانتی‌متر را هم آلوده می‌کنند.

با خرید قارچکش و سم از دکتر اکسیژن، گیاهان خود را از بیماریها محافظت کنید."

 

کنترل

در ابتدا باید خاطرنشان کرد برای اینکه به طور موثر بتوان علیه این آفت مبارزه کرد باید از مبارزه تلفیقی استفاده شود.

 بهترین راه کنترل آفت پیشگیری از آلودگی است. مدیریت صحیح باغ می‌تواند تا حد زیادی از جلب این آفت جلوگیری کند.

تغذیه نامناسب،آبیاری نامنظم، خشکسالی‌ها، نداشتن زمستان‌های سرد و افزایش دما، نهال‌های آلوده و هرس‌های نامناسب بسیار در جذب این آفت موثرند.

پیشنهاد میکنیم اگر به دنبال بهترین مشاور گیاه در ایران هستید با مجموعه ما تماس حاصل فرمایید

اقدامات کاربردی برای مبارزه با کرم خراط

در ابتدا باید خاطرنشان کرد برای اینکه به طور موثر بتوان علیه این آفت مبارزه کرد باید از مبارزه تلفیقی استفاده شود.

 بهترین راه کنترل آفت پیشگیری از آلودگی است.

مدیریت صحیح باغ می‌تواند تا حد زیادی از جلب این آفت جلوگیری کند.

تغذیه نامناسب،آبیاری نامنظم، خشکسالی‌ها، نداشتن زمستان‌های سرد و افزایش دما، نهال‌های آلوده و هرس‌های نامناسب بسیار در جذب این آفت موثرند.

در زیر اقدامات کاربردی برای مبارزه با کرم خراط آورده شده است.

1.توصیه می‌شود در صورت امکان در باغاتی که گردو کاشته شده است از کاشت درختان میزبان نظیر سیب، به، زردآلو و گوجه سبز خودداری شود.

2.کرم خراط در دوره‌های مختلف زندگی خود دشمنان متعددی دارد. تخم‌های این آفت، غذای مورد علاقه مورچه‌هاست.

 لارو رشد یافته این آفت نیز خوشمزه‌ترین غذای دارکوب‌هاست.

ناگفته نماند که سیکل زندگی این حشره در دمای بالای 12 درجه سانتیگراد متوقف می‌شود.

3.سالیانه دو تا سه مرتبه تنه درختان و شاخه‌های اصلی را بازدید کنید. 

چنانچه سوراخ‌هایی مملو از فضولات لاروی و خاک اره در آنها مشاهده کردید، بدانید آثار خسارت کرم خراط است.

گاهی سرازیر شدن شیره قهوه‌ای تیره رنگ از سوراخها نیز نشان از فعالیت لارو در آن سوراخ است.

بنابراین با سیم‌های مفتولی لاروهای داخل آن را از بین ببرید و سوراخ را با چسب باغبانی ببندید.

4.تغذیه مناسب درخت: مهمترین قسمت مبارزه با این آفت تغذیه درست و منظم درخت است. 

درختانی که ضعیف هستند ماده‌ای به نام کایرومون (Kairomone) از خود متصاعد می‌کنند که آفاتی نظیر سرشاخه‌خوارها و کرم خراط را به سمت خود جلب می‌کنند.

هرچه تعداد آفات جلب شده بیشتر باشد، کایرومون درخت هم بیشتر می‌شود و به صورت تصاعدی آفات به آن حمله می‌کنند.

به این ترتیب که حشرات ماده با تولید فرمون جنسی و تجمعی ضمن نفوذ در شاخه، به واسطه کایرومون درخت تعداد زیادتری از نرها و ماده‌ها را روی درخت جمع می‌کنند.

برای همین باید بیشترین دقت را روی تقویت درخت گذاشت تا از همان ابتدا مانع جذب آفت به سمت درخت شد.

تغذیه مناسب درخت با عناصر غذایی از جمله گوگرد مایع آلی به صورت آبیاری و محلولپاشی به دلیل بوی خاص خود می‌تواند آفات را دور کند.

این عنصر علاوه بر مزایایی که برای درخت دارد، چنانچه وارد بدن حشره شود سیستم تولید مثل آن را مختل می‌کند.

بدین ترتیب محلولپاشی گوگرد باعث دور شدن حشره ماده از درخت و مانع تخمریزی آن روی شاخه‌ها می‌شود.

استفاده از گوگرد مایع آلی بصورت آبیاری باعث دفع آفات خاکزی مثل سوسک ریشه‌خوار و کرم سفید ریشه می‌شود.

مچنین گوگرد در افزایش کیفیت محصول، سفیدتر شدن و چرب‌تر شدن مغز گردو نیز بسیار موثر است.

 

6.هرس مناسب: شاخه‌های آسیب دیده از کرم خراط را با هرس حذف کنید و بسوزانید.

(به دلیل وجود تخم و لارو خراط حتماً باید سوزانده شود.) بخش‌هایی که از این آفت خسارت دیده‌اند ترمیم کنید.

حتماً محل شاخه‌هایی که هرس شده‌اند را با چسب هرس بپوشانید تا مانع ورود کرم خراط از ناحیه هرس شوید.

در گردو شاخه آسیب‌دیده را 20 سانتیمتر پایین‌تر از محل خشک شده قطع کنید.

پس از هرس حتماً جهت جلوگیری از بیماریهای قارچی و باکتریایی کل شاخه، تنه و کف باغ را با بردو محلولپاسی کنید.

گردو را بیشتر هرس فرم انجام دهید.

چنانچه هرس سنگین انجام دهید، شاخه‌های یکساله زیادی روی درخت ایجاد خواهد شد که مورد علاقه کرم خراط است.

اگر مجبور به هرس سنگین شدید مدام شاخه‌های یکساله را کنترل کنید.

7.استفاده از مقوا و کارتن: بعد از فصل برداشت و در نزدیک شدن فصل خزان درخت، مقواهایی را به دور
تنه درختان خود ببندید.

تعدادی از لاروهای آفت‌های درخت اعم از کرم خراط و دیگر آفت‌ها مثل کرم
سیب و ... ترجیح می‌دهند وارد مقوا شده و در لایه‌های پنهان آن زمستان‌گذرانی کنند.

اجازه بدهید در
پاییز و زمستان این مقواها روی تنه درخت بمانند و در زمانی که گرما کم‌کم آغاز می‌شود مثلا اواخر بهمن و اوایل اسفند، این مقواها را از تنه درخت جدا کرده و در بیرون از باغ بسوزانید.

8.استفاده از کود اوره: مصرف کود اوره به دو روش برای مبارزه با کرم خراط توصیه می‌شود:
نیمه دوم اردیبهشت که اوج فعالیت کرم خراط و بیداری آن است، یعنی در زمانی که شاخه‌های نورس
در حد ده الی بیست سانتیمتر رشد کرده‌اند تا حداکثر اواخر خرداد یعنی زمانی که کرم خراط به فعالیت
مشغول است (در این مواقع اگر دقت کنید فضله و خاک اره دراطراف تنه برخی از درختان به خصوص درخت گردو مشاهده می‌شود)، دور تا دور درخت یک جوی آب حفر کنید.

سپس کود اوره 46 درصد را در آب حل کنید و آن را در چاله بریزید.

برای درخت یک ساله پنجاه گرم، برای درخت ده ساله پانصد گرم برای درخت بیست ساله یک کیلو و برای درخت سی ساله یک کیلو و نیم کود اوره در آب حل کنید.

اوره پس از حل شدن در آب تجزیه شده و به آمونیاک تبدیل می‌شود و از طریق ریشه به اندام‌های گیاه جذب می‌شود.

وقتی کرم خراط از بافت درخت تغذیه می‌کند، به تدریج آمونیاک سبب مرگ کرم خراط خواهد شد.

آمونیاک برای گیاهان مفید ولی برای کلیه جانوران از جمله کرم خراط و همچنین کرم سرشاخه‌خوار (سوسک رزاسه Ospheranteria coerulescens) کشنده است.

کود اوره را به نسبت سه به یک، با خمیر نان مخلوط کنید و در فضاها و سوراخ‌هایی که کرم خراط
ایجاد کرده وارد کنید.

9.استفاده از تله نوری: از اواخر اردیبهشت به تدریج پروانه‌های نر کرم خراط شروع به پرواز می‌کنند.

پروانه‌های ماده بخاطر جثه سنگین زیاد پرواز نمی‌کنند.

از این زمان می‌توان از تله‌های نوری برای به دام انداختن آنها استفاده کرد.

از تله‌های نوری آمده در بازار می‌توان استفاده کرد.

یا اینکه با یک عدد لامپ و یک لگن پر از آب نیز می‌توان تله نوری درست کرد.

10.استفاده از تله فرمونی: تله‌های فرمونی تله‌هایی هستند که بوی جنس ماده حشره را می‌دهند.
حشرات نر به تله جذب شده و به محض این که وارد تله می‌شوند، در آن گرفتار شده و می‌میرند.

با این کار جفت گیری نر و ماده انجام نمی‌شود و حجم قابل توجهی از تخم‌گذاری پروانه فری در باغ شما کم می‌شود.

همین سبب می‌شود تا در سال های بعدی جمعیت آفت در باغ شما به طور مطلوبی کنترل شود.

اما مشکل تله‌های فرمونی این است که هم قیمتشان نسبتا زیاد است و هم برای باغ‌های کم وسعت خیلی به صرفه نیستند.

اما اگر از نظر هزینه مشکلی ندارید، تله‌های فرمونی جزء بهترین روش‌های کنترل هستند.
اگر این روش توسط صاحبان باغ‌های مختلف به صورت همزمان در یک منطقه کامل انجام شود به شدت
نسل آفت را در یک منطقه یا روستا کاملا کنترل می‌کند.

این اقدامات حداقل دو الی سه سال متوالی باید انجام شود تا آفت به طور کامل از باغ ریشه‌کن شود.

باید توجه داشت پایش مداوم و با دقت هر ساله می‌تواند این آفت را از باغ دور نگه دارد.

در فروشگاه دکتر گیاه، بهترین قارچکش ها و کودها را برای درمان بیماریهای گیاهان خود خریداری کنید."

1. این تله ها در ارتفاع 6-2 متری نصب می‌شوند.
2. رنگ آنها اگر سبز باشد بیشتر جلب توجه خواهد کرد.
3. برای هر هکتار معمولاً 21تا 26 تله در نظر گرفته می‌شود.
4. در صورت تراکم بالای کشت، تله‌های بیشتر مورد نیاز است.
5. تله‌های ذوزنقه و دلتا دارای شکار بیشتر بوده که باعث کاهش هزینه کنترل آفت می‌شود.
6. این روش بر اساس برهم زدن نسبت جنسی آفت و به صورت شکار جنس نر انجام می‌گردد.
7. که برای انجام آن می‌توان از تله دلتا یا ذوزنقه در باغات گردو استفاده شود.
8. تله ها حاوی کپسول فرمون بوده، که فرمون‌ها علاوه بر ردیابی، قادرند جنس نر را جلب کنند و باعث کاهش تعداد حشره نر نسبت به ماده آماده جفتگیری می‌شود که این امر در زاد و ولد اختلال ایجاد می‌کند.
9. تله ذوزنقه بدلیل داشتن سطح مقطع بزرگتر و دو برابر بودن سطح چسبندگی نسبت به تله دلتا در شکار این حشره موثرتر می‌باشد.
   نصب تله در زمان شروع آلودگی که با خروج شیره قهوه ای رنگ از بدنه یا ساقه درخت قابل مشاهده است، انجام می شود.
10. تله باید ثابت و با فاصله کمی از تنه درخت (حداقل 2/0متر) با جداسازی برگ ها از اطراف دهانه تله نصب گردد.
11. علاوه بر فرمون کرم خراط، فرمون حشره‌ای به نام پروانه زنبور مانند، Synanthedon tabaniformis پروانه فری را به مراتب بیشتر شکار می‌کند.
12. استفاده از خمیر سمی مخصوص و بستن سوراخ‌ها با این خمیر می‌تواند لاروهای فعال در سوراخ‌ها را از بین ببرد.
13. استفاده از سموم شیمیایی: چنانچه به دلیل آلودگی شدید مجبور به استفاده از سم شدید می‌توانید از سم اتریمفوس متیل به نسبت 2 در هزار استفاده کنید تلفاتی حدود 90% روی آفت دارد.
14. بهترین زمان برای مبارزه علیه لاروهای سن اول در هنگام نفوذ به زیر پوست شاخه است که بایستی با پایش‌های مرتب و متعدد، بهترین زمان آن را مشخص کرد.
15. معمولا لاروهای سن اول حدود 10
    روز بعد از ظهور اولین پروانه (با تله نوری می توانید به راحتی این موضوع را تشخیص دهید) مشغول جا به جایی می‌شوند و در این حالت در آسیب‌پذیرترین موقعیت ممکن هستند که می‌توانید با سم اتریمفوس،
    که از سموم نفوذی قوی و با دوره کارنس بالاست استفاده کنید.
16. البته سموم دیگری هم مانند سموم تماسی و گوارشی همچون فوزالون به میزان 5/2 در هزار یا دیمیکرون چهل درصد یا آزینفوس متیل یا دیتیون و ...  قابلیت کاربرد دارند.
17. استفاده از خمیرهای سمی: همانطور که قبلً اشاره شد محل نفوذ و فعالیت کرم خراط را می‌توان از جایی که خاک اره به بیرون ریخته یا از جایی که شیره گیاهی تراوش کرده یا از جایی که فضولات لارو خارج شده، تشخیص داد.
18. با شناسایی این محل‌ها و استفاده از خمیرهای سمی می‌توانید تلفات بالایی روی
    جمعیت آفت ایجاد کنید.
19. استفاده از خمیرها به این شیوه است که مقداری از خمیر را در داخل دالان فعال، تزریق نموده و سوراخ خروجی آن را با گل یا چسب باغبانی مسدود کنید.
20. گاز سمی حاصل از این خمیر داخل فضای خالی دالان لاروی را پر کرده و کرم خراط را می‌کشد.
21. خمیرهایی که برای این کار مناسب هستند، خمیر تدخینی آنتی تارلو یا زئوزران می‌باشند که یک خمیر بیولوژیک به حساب می‌آید.
22. این خمیر به طور کلی برای آفت‌های مختلف چوب‌خوار در تنه درخت‌ها کاربرد دارد.
23. بهترین زمان استفاده از خمیرهای سمی در فروردین ماه و همچنین در مهر ماه است.
24. مزیت این خمیرهای سمی آسیب نرساندن به حشرات مفید است.

این اقدامات حداقل دو الی سه سال متوالی باید انجام شود تا آفت به طور کامل از باغ ریشه‌کن شود.

باید توجه داشت پایش مداوم و با دقت هر ساله می‌تواند این آفت را از باغ دور نگه دارد.

در فروشگاه دکتر گیاه، بهترین قارچکش ها و کودها را برای درمان بیماریهای گیاهان خود خریداری کنید."

منابع

 

فرجی، مهدی و خسروبیگی، مریم- مدیریت تلفیقی مقابله و مبارزه با آفت کرم خراط – سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی – معاونت آموزش و ترویج کشاورزی – 2441

کلیائی، رئوف و همکاران – آفات درختان میوه ایران - موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور – 2312 ارده، محمدجواد – بکارگیری تله فرمونی برای شکار پروانه های نر کرم L. pyrina Zeuzera – موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور- 2317

مطالب مفید

بهترین خاک برای قلمه زدن گیاهان آپارتمانی

• کود های شیمیایی
• آفت کش

کود مخصوص رشد گیاهان آپارتمانی و زینتی ملکه 80گرمی

65,000 تومان تعداد افزودن به سبد

کود سولفات منیزیم ۲۴% وپروفرت هلند (1، 10، 15 و 25 کیلویی)

95,000 تومان

کود مایع تقویتی بامبو گرین سی 50 سی سی

ناموجود تعداد اطلاعات بیشتر

کود فعال کننده آنزیم‌های گیاهی پتاسیم 25% گیلدا 25 گرمی

60,000 تومان تعداد افزودن به سبد

کود هیومیک اسید بیوهلث بهمراه جلبک دریایی 1 کیلویی

1,700,000 تومان تعداد افزودن به سبد

کود آمینواسید دکتر اکسیژن 50 گرمی

110,000 تومان تعداد افزودن به سبد

هیومیک اسید پلاس پتاسیم ملکه 250سی سی

110,000 تومان تعداد افزودن به سبد

کود نوتریتک پتاسیم کلسیم نیترات 14-0-28+10 Cao بازارگان‌کالا 15 کیلویی

3,400,000 تومان تعداد افزودن به سبد

حشره کش فوزالون 35% مایع امولسیون شونده آریا شیمی

ناموجود تعداد اطلاعات بیشتر

حشره کش مالاتیون 57% مایع امولسیون شونده آریا شیمی (60، 250 سی سی و 1 لیتری)

ناموجود

بطری محلول ضد عفونی خاک ملکه (250 و 500 سی سی )

110,000 تومان

حشره کش تیامتوکسام + آبامکتین 5/18% سوسپانسیون آریا شیمی

ناموجود تعداد اطلاعات بیشتر

حشره کش تیودیکارب 80% پودر قابل انتشار درآب آریا شیمی (100 گرمی و 0.5 کیلویی)

ناموجود

حشره کش تری کلرفن 80% پودر با قابلیت تر شوندگی آریا شیمی

ناموجود تعداد اطلاعات بیشتر

حشره کش فیپرونیل 0/2 % گرانول آریا شیمی

ناموجود تعداد اطلاعات بیشتر

حشره کش تیامتوکسام 24% سوسپانسیون آریا شیمی

ناموجود تعداد اطلاعات بیشتر